Оңға жылжытыңыз
Меню
Басты
Баяндама туралы
Тақырыптар
Ауа
Су
Жер ресурстары
Биоәртүрлілік
Ауыл шаруашылығы
Көлік
Энергетика
Климаттың өзгеруі
Қалдықтар
Аймақтар
Нұр-Сұлтан қ.
Алматы қ.
Ақмола облысы
Ақтөбе облысы
Алматы облысы
Атырау облысы
Батыс Қазақстан облысы
Жамбыл облысы
Қарағанды облысы
Қостанай облысы
Қызылорда облысы
Маңғыстау облысы
Түркістан облысы
Павлодар облысы
Солтүстік Қазақстан облысы
Шығыс Қазақстан облысы
Шымкент қ.
«Байқоңыр» ғарыш кешені
Семей сынақ полигоны (ССП)
Экологиялық саясат
Баяндаманың толық нұсқасы
Басты
Баяндама туралы
Тақырыптар
-- Ауа
-- Су
-- Жер ресурстары
-- Биоәртүрлілік
-- Ауыл шаруашылығы
-- Көлік
-- Энергетика
-- Климаттың өзгеруі
-- Қалдықтар
Аймақтар
-- Нұр-Сұлтан қ.
-- Алматы қ.
-- Ақмола облысы
-- Ақтөбе облысы
-- Алматы облысы
-- Атырау облысы
-- Батыс Қазақстан облысы
-- Жамбыл облысы
-- Қарағанды облысы
-- Қостанай облысы
-- Қызылорда облысы
-- Маңғыстау облысы
-- Түркістан облысы
-- Павлодар облысы
-- Солтүстік Қазақстан облысы
-- Шығыс Қазақстан облысы
-- Шымкент қ.
-- «Байқоңыр» ғарыш кешені
-- Семей сынақ полигоны (ССП)
Экологиялық саясат
Баяндаманың толық нұсқасы
Маңғыстау облысы
2016
2017
2018
20,2
24,7
21,4
27,3
2018-2019 жж. кәсіпорындардан
ластаушы заттарды ағызу
2018
1 238 184
2,7
201
9
1 394 589
2,5
Суды бұру көлемі, мың куб метр
Ластауыш заттардың көлемі, мың тонна
Каспий теңізінің қазақстандық бөлігінің
75 пайызы және жасанды түрде
құрылған Қаракөл көлі облыс аумағында
орналасқан. Қаракөл көлі осыдан 45 жыл
бұрын осы аттас сордың орнында пайда
болған, көл салқындатқыш тоған болып
табылады, оған жылытылатын таза теңіз
суы құйылады, ол - «Қазатомөнеркәсіп -
Маңғыстау атом электр комбинаты"
ЖШС жылу станцияларының
энергетикалық жабдықтарын
салқындату үшін пайдаланылды. Содан
кейін салқындатылған су ағызу арнасы
арқылы қайтадан Каспий теңізіне түседі.
Облыстың жер қоры 16,6 миллион гектарды құрайды
Жер санаттары
Ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлер
Елді мекендер жерлері
Өнеркәсіп және басқа
Ерекше қорғалатын табиғи аумақтардың
жерлері
Орман қорының жерлері
Су қорының жерлері
Босалқы жерлер
2018
5 228
1 098
245,4
223,4
253,2
14,3
9 502
2019
5 199
1 086
251,9
223,4
254,2
11,8
9 539
2018-2019 жылдардағы санаттар бойынша жерлердің бөлінуі, мың га
Облыстағы радиациялық
жағдайды және
атмосфераның беткі
қабатының радиоактивті
ластануын бақылау күн
сайын Ақтау, Жаңаөзен,
Бейнеу, Форт-Шевченко
қалаларындағы төрт
метеорологиялық
станцияда, Қошқар-Ата
қалдық қоймасында және
Жаңаөзен қаласының
атмосфералық ауасының
ластануын бақылауға
арналған екі автоматты
бақылау бекетінде
жүргізіледі.
2016-2019 жылдардағы ластаушы
заттардың шығарындылары
Жыл
2016
2017
2018
2019
Шығарындылар, мың тонна
65,8
62,6
65,5
64,5
2019
Өңірдегі атмосфералық ауаны ластаудың
негізгі көздеріне мұнай-газ кәсіпорындары,
химия, энергетика және өңдеу өнеркәсібі,
тау-кен және көлік құралдары жатады.м
Өңірдегі ауа сапасын бақылау
Ақтау, Жаңаөзен қалалары мен
Бейнеу кентіндегі стационарлық
бекеттерде, сонымен қатар
Қошқар-Ата, Дунга, Жетібай кен
орындарында және Баутино
кентінде экспедициялық
бақылаулар жүргізілді.
• 44 газ кен орны;
• 3,7 миллион тонна қоры бар екі
фосфорит кен орны;
• 535 миллион тонна қоры бар 72
мұнай кен орны;
Облыста мұнай мен газды барлау
және өндірумен айналысатын 26
кәсіпорын бар.
Облыста:
• 37 миллион тонна марганец
қоры бар бір кен орны.
• 8,3 миллион тонна қоры бар 25
конденсат кен орны;
Ғарыштық мониторинг 2019 жылы облыста 194
рұқсат етілмеген полигонды анықтады, оның
65-і тазаланды және жойылды.
2019 жылға дейін облыста 170 мыңнан астам
көлік тіркелсе, оның 93 мыңы аралас
бензин-газ немесе газ отынымен жүреді.
Облыста 290 жанармай құю станциясы бар.
Облыстағы газ құбыры
желілерінің ұзындығы
4,5 мыңға жуықтап,
тауарлық газды тұтыну
2019 жылы 2,5 миллиард
текше метрден астамды
құрады.
Ақтау, Жаңаөзен және Форт Шевченко
қалалары газбен 100 пайыз, ауылдарды
газбен қамтамасыз ету 98 пайыздан асқан.
Жалпы облыс бойынша газбен қамту 99,8
пайызды құрап отыр.
2018–2019 жж. тұрмыстық -шаруашылық
сарқынды суларды ағызу
201
8
1 260
0,65
201
9
720
0,28
Суды бұру көлемі, мың куб метр
Ластауыш заттардың көлемі, мың тонна
Облыс пайдалы қазбаларға бай - мысалы, көмір, фосфорит, бор,
құрылыс тасы, кірпіш саз, керамзит және бетонды саз.
Облыста негізінен әктас-қабық тау жыныстары өндіріледі. 2018 жылы
тау жыныстарын өндіруге 108 келісімшарт жасалды. 2019 жылы – 112
келісімшарт.
2019 жылы облыста кең таралған пайдалы қазбаларды игеруге 234
келісімшарт және оларды өндіруге тоғыз лицензия тіркелген.
Облыста сүтқоректілердің 50-ден астам,
құстардың 270-тен астам түрі бар.
Облыстағы сирек кездесетін және жойылып бара
жатқан жануарлар түрлерінің санының динамикасы
2016
2017
2018
2019
1 500
1 509
1 523
2 100
1 000
1 000
1 000
800
Жыл
Арқар
Қарақұйрық
1 900
2 700
3 700
5 900
Киік
Каспий теңізінің теңіз жағалауы
аймағында алты балық
шаруашылығы аймағы бар, бекіре
өсіруге арналған екі балық
шаруашылығы учаскесі бекітілген,
тауарлық бекіре балығын өндіретін
кәсіпорындар жұмыс істейді:
2019 жылы 30 тонна өндірілді,
тоғыз тонна бекіре балығы
сатылды, оның 1,5 тоннасы
экспортқа шығарылды.
• «Kazakh ossetr ғылыми-өндірістік
кәсіпорны» ЖШС
• «Қазақ бекіресі» ЖШС
Облыста 2018-2019 жылдары тұрмыстық
қалдықтарды өндіру, сұрыптау және қайта өңдеу
2018
2019
182,3
188,3
1,42
33,8
Жыл
Пайда болған
қалдықтар,
мың тонна
Өндірілген қалдықтардан
сұрыпталғаны және
қайта өңделгені, пайыз
2018 жылдың мамыр айында
Мұналы ауданының Батыр
ауылында қуаттылығы 2 МВт
болатын бірінші күн электр
станциясы іске қосылды.
Маңғыстау ауданы Шетпе
ауылында қуаттылығы 12 МВт
күн электр станциясының
құрылысы жүргізілуде.
2018-2019 жылдардағы негізгі ластаушы
заттардың ауаға шығарындылары, мың тонна
Зат
Күкірт ангидриді
Азот тотығы
Қатты бөлшектер
Көміртегі тотықтары
Көмірсутегі
Ұшпалы органикалық
қосылыстар
201
8
1,3
10,3
3,1
9,5
10,9
21,5
201
9
1
11
3,2
10,5
9,8
28,3
2017–2019 жылдарға облыстың елді мекендеріндегі
атмосфералық ауаның ластану деңгейі
Қала
Ақтау
Жаңаөзен
Бейнеу
201
8
Жоғары
Көтеріңкі
Жоғары
201
9
Көтеріңкі
Төмен
Төмен
2017
Көтеріңкі
Төмен
Төмен
Облыс ауасындағы зиянды заттардың мөлшері рұқсат етілген
нормадан аспады, жоғары және экстремалды жоғары ластану
жағдайлары тіркелмеді.
Өңірдегі ауаның сапасын жақсарту үшін әкімдік жоспарланған табиғатты
қорғау шараларының сақталуы мен орындалуын қадағалап, абаттандыру
жұмыстарымен айналысады. Сондай-ақ облыста газ отынымен жүретін
көліктер саны артып, коммуналдық және жеке сектордағы қазандықтар газ
отынына көшіруде.
Орта Каспий суының сапасына мониторинг «Форт-
Шевченко», «Фетисово», «Қаламқас» жағалау
станцияларында, «ММГ» АҚ жағалауындағы бөгет
акваториясында, Құрық ауылы, Орта және Оңтүстік
Каспийдің шекаралық аймағында (Адамтас маяк), «Ақтау
теңіз порты»МЭА, Ақтау қаласының маңында,
Қаражанбас, Арман, Қара Бұғаз кен орындарында
жүргізілді. Бірыңғай классификация бойынша облыс
аумағындағы Каспий теңізінің су сапасы нормаланбаған, ол
>5 классқа жатады (су сапасы 5-сынып стандартынан
асады, ең нашар классқа сәйкес келеді).
Облыста әртүрлі мақсаттағы
барланған 33 жер асты суы
кен орыны бар.
2019 жылы облыс тұрғындары үш көзден ауыз сумен қамтамасыз етілді.
Тұщыландырылған теңіз суы: «МАЭК-Қазатомөнеркәсіп» ЖШС – 41,7%;
«Каспий» «Тұзсыздандыру зауыты» ЖШС – 10,1%. Жер асты суларының кен
орындары – 10,2%; Еділ суы - 10,1%. Облыс тұрғындарының 57 пайызы
тұщытылған теңіз суын тұтынады, Ақтау қаласы мен оның төңірегінде суды тұтыну
жыл сайын орта есеппен 4-6 пайызға артып отыр.
Қазгидромет жыл сайын көктем-күз айларында
Каспий теңізінің түбіндегі шөгінділер мен
топырақтағы мұнай өнімдері мен металдардың
мөлшеріне мониторинг жүргізеді. Мониторинг
нәтижесі 2019 жылы шектім концентрациядан
асыпағанын көрсеткен.
Облыста республикалық маңызы
бар бес ерекше қорғалатын
табиғи аумақ бар:
• Ақтау-Бозашы мемлекеттік
табиғи қорығы – 170 000 га;
• Республикалық маңызы бар
Қендірлі-Қайсаңды қорғалатын
табиғи аудан – 1230,3 мың га;
• «Үстірт» мемлекеттік қорығы –
223,3 мың га;
• Маңғышлақ тәжірибелік
ботаникалық бағы – 39 га.
Сондай-ақ облыста ауданы
миллион гектардан асатын
жергілікті маңызы бар жеті табиғи
аймақ бар.
• Қарақия-Қарақөл мемлекеттік
табиғи паркі — 137,5 мың га;
Облыста жануарлар
дүниесін қорғау
шараларын күшейту
мақсатында 2019 жылы
557 рейд жүргізілді.
«Қызылсай» табиғи
саябағында экологиялық
туризмді дамыту үшін туристік
экскурсиялық соқпақтардың
(маршруттардың) паспорттары
әзірленді.
Облыстың қорықтық және
орман қорының аумақтары
негізінен сексеуілмен
көмкерілген. Орман қоры
жерінің ең үлкен ауданы –
шамамен 255 мың гектар –
Бейнеу және Сам орман
алқабы мекемесінің
қарамағында, олардың
аумағында жыл сайын 300
гектарға жуық қара
сексеуіл тұқымы егіледі.
Облыстың қалалары мен елді
мекендерінде жалпы көлемі
45 гектарды құрайтын 18 саябақ бар.
2013-2019 жылдары көгалдандыру
2013
2014
2015
2016
2017
2018
2019
4 802
5 920
11 255
7 223
115 830
3 210
4 340
255 118
305 579
277 155
27 147
2 250
2 286
1 965
Жыл
Бұта,
дана
Гүлзар,
метр
22 936
19 182
22 079
48 670
27 517
38 596
31 613
Ағаш,
дана