Оңға жылжытыңыз
Бөлімді шарлау
Қазақстандағы топырақтың ластануының негізгі себептері - өнеркәсіп, энергетика және автокөлік. Жыл сайын миллиард тоннаға жуық өнеркәсіптік қалдықтар түзіледі, оның ішінде улы және радиоактивті қалдықтар, олардың шамамен 35% - ы өңделеді, ал қалғандары топырақты ластай отырып полигондарда қалады. Топырақтың тозуының негізгі себебі - ауыл шаруашылығы. 2020 жылға қарай республикада эрозияға ұшыраған шамамен 30 миллион гектар жер бар, сонымен қатар 60 миллионға жуығы қауіпті жағдайда және әрекет жасамаса пайдалануға жарамсыз болады. Жер ресурстары Қазақстанда 29 миллион гектардан астам жер эрозияға ұшыраған. Егер эрозияға қарсы іс-шаралар жүргізілмесе, тағы 60 миллион гектар жердің эрозияға ұшырау қаупі жоғары. Республикада өз аумақтарында бүлінген жерлері бар кәсіпорын мен ұйым бар. 3419 Ең көп ластанған жерлер келесі облыстарда орналасқан: Атырау облысында- , 59% 19% — Ақтөбе облысында БҚО — , 13% Маңғыстау облысында — 9% Жыл сайын түзілетін бес-алты миллион тонна тұрмыстық қалдықтардың тек бес пайызы қайта өңделеді, сонымен қатар жердің жағдайына теріс әсер етеді. Жердің бұзылуы және топырақтың қауіпті ластануы пайдалы қазбаларды, оның ішінде көптеген уран кен орындарын игеруге байланысты. жер мұнай өнімдерімен неғұрлым ластанған, ластану ауданы 190 мың гектардан астам жерді құрайды, төгілген мұнай көлемі - бес миллион тоннадан асады. Мұнай өнімдерімен ең көп ластанған топырақ Мақат кен орнының маңында табылды. жердің ауыр металдармен және мұнай өнімдерімен ластануын туғызатын мұнай-газ өндіру кәсіпорындары топырақтың ластану көздері болып табылады. Мұнай өндіруден басқа, жердің ластануын тудыратын негізгі салалар түсті металдар мен табиғи радиоактивті кендерді өндіру болып табылады. алтын және полиметалл кен орындарын игеру жердің мышьяк және ауыр металдармен ластануына алып келеді. жерді өнеркәсіп кәсіпорындары, әсіресе пайдалы қазбаларды өндіру және өңдеу қатты ластайды. Ластанудың ең ірі көздері- Троицк ГРЭС күл үйінділері және Соколов- Сарыбай тау-кен байыту комбинатының үйінді сақтағышы. жердің ластануы тау-кен және металлургия өнеркәсібінің қалдықтарымен байланысты. Облыста өнеркәсіптік және тұрмыстық қалдықтарды сақтайтын 350-ден астам полигон бар. Балқаш тау-кен металлургия комбинатының нормативтен тыс шығарындылары топырақтың мыс, мырыш, кобальт, кадмий және қорғасынмен ластануына алып келеді топырақты машина жасау, химиялық, көмір өндіру, мұнай өңдеу өнеркәсібі кәсіпорындары және сақтау үшін жабдықталмаған орындарда жиналатын қалдықтар ластайды. экологиялық нормаларға сәйкес келмейтін полигондарда уытты қалдықтарды сақтаудың салдарынан жер мыс, мырыш, кадмий, қорғасын, мышьяк қосындыларымен ластанған. Үшбұрыштағы Өскемен, Риддер қалалары және Алтай арасындағы үшбұрышта топырақ неғұрлым ластанған. Павлодар облысы Қарағанды облысы Қызылорда облысы СКО Ақтөбе облысы БҚО Атырау облысы Маңғыстау облысы ШҚО Қостанай облысы