2018-2019 жылдары облыс ауасына түскен ластаушы заттардың көлемі, тонна
| 2018 | 2019 |
| 30 050 | 33 480 |
2018-2019 жылдардағы облыс ауасына түскен негізгі ластаушы заттардың ауаға шығарындылары, тонна
| 2018 | 2019 | |
| Күкірт ангидриді | 3 000 | 3 000 |
| Азот тотығы | 2 300 | 3 100 |
| Қатты бөлшектер | 9 600 | 9 700 |
| Көміртегі тотығы | 8 500 | 8 500 |
Ауа сапасына мониторинг облыстың екі қаласында жүргізілді: Түркістан және Кентау қалалары.
2018-2019 жылдарыдағы Түркістан және Кентау қалаларының ауасының ластану деңгейi
| Қала | 2018 | 2019 |
| Түркістан | Ластанудың көтеріңкі деңгейi | Ластанудың көтеріңкі деңгейi |
| Кентау | Ластанудың көтеріңкі деңгейi | Ластанудың төмен деңгейi |
Облыстан жоғары ластану және экстремалды жоғары ластану жағдайлары анықталған жоқ
2018–2019 жылдарындағы облыстағы атмосфералық ауаны ластаушы стационарлық көздер саны
| 2018 | 2019 |
| 9 886 | 9 910 |
2020 жылдың басына облыстағы 1 152 672 тұрғыны бар елді мекендердің 48,9 пайызы көгілдір отынмен қамтылған. 2025 жылға қарай елді мекендердің 95 пайызын қамтамасыз ету жоспарлануда
2018–2019 жылдары облыс бойынша түрлері бойынша тіркелген көлік құралдарының саны, мың бірлік
| Түрі | 2018 | 2019 |
| Ауыр | 48,9 | 53,4 |
| Жеңіл | 25,3 | 60,2 |
| Барлығы | 74,2 | 133,6 |
Өңірдегі ауаны ластайтын негізгі көздер - мақта өңдеу кәсіпорындары, мұнай-газ секторы, барлау және уран өндіру кәсіпорындары, жылу электр станциялары мен құрылыс болып табылады.
Облыстағы су сапасына мониторинг сегіз су нысанында жүргізілді: Сырдария, Келес, Бадам, Арыс, Ақсу, Бөген, Қаттыбөген және Шардара су қоймасы.
2019 жылғы облыстың су объектілеріндегі су сапасының класы
| Класс | Сипаттамасы | |
| Бөген өзені | 1 | Бұл класс сулары суды пайдаланудың барлық түрлеріне жарамды және өте жақсы классқа сәйкес келеді. |
| Ақсу өзені | 1 | |
| Келес өзені | 4 | Бұл класс сулары тек суару және өнеркәсіптік суды пайдалануға жарамды. Осы кластағы суларды шаруашылық- ауыз суға пайдалану үшін суды қарқынды тазарту қажет. Бұл класс сулары демалыс пен туризмге ұсынылмайды. |
| Бадам өзені | 4 | |
| Арыс өзені | 4 | |
| Қааттыбөген өзені | 4 | |
| Сырдария өзені | 4 | |
| Шардара су қоймасы | 5 | Бұл кластағы сулар тек гидроэнергетикаға, тау-кен өнеркәсібіне және гидротранспортқа жарамды. Басқа мақсаттар үшін осы кластағы су ұсынылмайды. |
2018–2019 жж. тұрмыстық -шаруашылық сарқынды суларды ағызу
| 2018 | 2019 | |
| Суды бұру көлемі, мың куб метр | 17 500 | 17 800 |
| Ластауыш заттардың көлемі, мың тонна | 10,2 | 10,4 |
Облыста 118 шағын өзен, 25 көл, 30 су қоймасы бар. Облыстағы ең ірі өзен - Сырдария. Облыстағы ең ірі су қоймалары: Шардара, Көксарай, Бөген, Қошқорған
2018-2019 жж. кәсіпорындардан ластаушы заттарды ағызу
| 2018 | 2019 | |
| Суды бұру көлемі, мың куб метр | 35 795 | 33 000 |
| Ластауыш заттардың көлемі, мың тонна | 21,8 | 19,4 |
Апатты және рұқсат етілмеген төгінді сулар
| 2018 | 2019 | |
| Суды бұру көлемі, мың куб метр | 1 215 | 406 |
| Ластауыш заттардың көлемі, мың тонна | 32 | 9,7 |
Облыстың ауданы 11,6 миллион гектар 2018-2019 жылдардағы санаттар бойынша жерлердің бөлінуі, мың га
| Жер санаттары | 2018 | 2019 |
| Ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлер | 4 114,3 | 4 209,6 |
| Елді мекендер жерлері | 785,6 | 788 |
| Өнеркәсіп және басқа | 99,7 | 101,7 |
| Ерекше қорғалатын табиғи аумақтардың жерлері | 430,9 | 430,9 |
| Орман қорының жерлері | 3 010,3 | 3 010,3 |
| Су қорының жерлері | 133,4 | 133,4 |
| Босалқы жерлер | 3 035,4 | 2 934,4 |
| Өзбекстан Республикасынан жалға алынатын жерлеp | 0,9 | 0,9 |
Облыста жерді алу
| Сотқа жолданған талап-арыз | Қанағаттандырылған талап-арыз | |||
| Жыл | Саны | Гектар | Саны | Гектар |
| 2018 | 225 | 1 195,2 | 60 | 356,9 |
| 2019 | 364 | 23 295,7 | 131 | 17 438 |
Жыл сайын 2018 жылдың көктемі мен күзінде Қазгидромет Түркістан және Кентау қалаларында топырақтағы металдардың мөлшерін анықтау үшін мониторинг жүргізеді. Түркістанда қорғасын мен мырыштың, Кентауда қорғасын, мыс, хром, мырыш, кадмийдің артық мөлшері анықталды.
Облыс барит, көмір, темір, полиметалл кендері, бентонит саздары, вермикулит, тальк, әктас, гранит, мәрмәр, гипс, кварц құмдары сияқты пайдалы қазбаларға бай. Облыс Қазақстанда уран өндіруден бірінші, фосфорит пен темір рудасын өндіруден үшінші орында.
Ерекше қорғалатын табиғи аумақтар мен аумақ, мың гектар
| Атауы | Ауданы |
| Ақсу-Жабағылы мемлекеттік табиғи қорығы | 121 |
| Қаратау мемлекеттік табиғи қорығы | 34 |
| Сайрам-Өгем мемлекеттік табиғи қорығы | 149 |
| Ақдала мемлекеттік табиғи қорықшасы (ботаникалық) | 2 |
| Дария маңы мемлекеттік табиғи қорықшасы (ботаникалық) | 8,4 |
| Жамбыл мемлекеттік табиғи қорықшасы (ботаникалық) | 8,6 |
| Боралдай мемлекеттік природный заказник (комплексный) | 28 |
| Тимур мемлекеттік табиғи қорықшасы (ботаникалық) | 4 |
| Арыс және Қаратау мемлекеттік қорық аймағы | 404 |
| Оңтүстік Қазақстан мемлекеттік қорық аймағы | 6 258 |
Облыста 1700 өсімдік түрі бар, оның 122 түрі Қызыл кітапқа енген. Облыста өсетін 68 өсімдік түрін тек Түркістан облысында ғана кездестіруге болады.
Облыста 3 миллион гектардан астам мемлекеттік орман қоры жерлері бар, бұл облыстың жалпы көлемінің 36 пайызын құрайды. Сексеуіл облыстың негізгі орман құраушы өсімдіктері болып табылады.
Облыста қоршаған орта объектілерінің радиациялық ластануына, оның ішінде уран өндіруші кәсіпорындарға зерттеу жүргізіледi
2018-2019 жылдары зерттелген сынамалардың саны
| 2018 | 2019 | ||
| Сынама | Зерттеулер | Сынама | Зерттеулер |
| 706 | 2 096 | 1 036 | 2 393 |
Өңірде уранды өндірумен айналысатын 16 өнеркәсіптік кәсіпорын мен кеніш бар. Аталған кәсіпорындардың барлығында тексеру жұмыстары жүргізілуде, 2019 жылы тоғыз тексеру жүргізіліп, жалпы сомасы 1 628 625 теңгеге 18 айыппұл салынды
Облыста заңнамаға сәйкес тұрғын үй, қоғамдық, өндірістік ғимараттар аумақтарында, құрылысқа арналған жер телімдерінде, пайдаланылып жатқан объектілерде, пайдалануға қабылданған ғимараттар мен үй-жайларда тұрақты түрде дозиметриялық мониторинг жүргізіледі.
2018-2019 жылдардағы дозиметриялық бақылау туралы ақпарат
| Сынама түрлері | 2018 | 2019 | ||
| Елді мекендердегі тұрғын үй құрылысы аумағындағы экспозициялық дозасының мөлшері | 7 308 | - | 16 797 | 495 |
| Құрылысқа арналған жер учаскелеріндегі экспозициялық дозаның мөлшері | 57 702 | - | 120 602 | - |
| Тұрғын және қоғамдық ғимараттардағы экспозициялық дозаның мөлшері | 37 250 | - | 61 035 | 29 |
| Тұрғын және қоғамдық ғимараттардағы радон деңгейі | 1 916 | - | 1 916 | - |
| Елді мекендер аумақтарындағы радон ағынының тығыздығы | 190 | - | 562 | - |
| Құрылысқа арналған жер учаскелеріндегі радон ағынының тығыздығы | 24 | - | 200 | - |
| Рентген - кабинеттеріне зерттеу | - | - | 654 | - |
| Металл сынықтарын тексеру | 8 671 | - | 12 918 | - |
| «А» тобындағы персоналды жеке дозиметриялық бақылау (иондаушы сәулеленудің техногендік көздерімен байланыста болған жұмысшылар) | 132 | - | 1 222 | 1 |
| Барлығы | 131 151 | - | 230 219 | 525 |
Облыста атмосфераның беткі қабатының радиациялық гамма-фонының орташа мәні және атмосфераның беткі қабатындағы радиоактивті төгінділердің орташа тәуліктік тығыздығына мониторинг жүргізілді, жол берілген деңгейден асу жағдайы анықталған жоқ.
2018–2019 жылдары облыс бойынша тұрмыстық қалдықтардың түзілуі, тонна
| 2018 | 2019 |
| 128 081 | 137 950 |
Облыс тұрғындарын тұрмыстық көлік қызметімен қамту, пайыз
| 2018 | 81,2 |
| 2019 | 91,2 |
| 2020 жылға қарай жоспарланған пайыз | 95 |
Облыста тұрмыстық қалдықтарды шығару және жинаумен айналысатын 23 мекеме бар.
Облыстағы қалдықтарды сұрыптаумен айналысатын кәсіпорындар: «Шаяхмет Сәрсен» ЖК, «Автомелос» ЖШС, «Big Dale» ЖШС, «Сахова» ЖК, «KazPromVtor» ЖШС, «Ынтымақ-2016» ЖШС, «Дарбишев» ЖК, « Сервис- Сервис-Арыс" ЖШС , «FERRUM-LTD» ЖШС, «DELTA-MET» ЖШС.
«GREEN Technology Industries» ЖШС Ордабасы ауданы, Бадам индустриялық аймағында пластмасса және ПЭТ - қалдықтарын өңдейтін зауыт салды. Түркістан қаласында «Ақметов» ЖК пластикалық құбырлар шикізатын өндіреді, ал «Бөлегенов» ЖК пластмасса, полиэтилен және қағаз қалдықтарын сұрыптап, оларды пластик түйіршіктерге – пластмасса құбырлар жасау үшін жартылай шикізатқа өңдейді.
2014-2019 жылдары облыста қуаттылығы 29 МВт болатын төрт су электр станциясы мен екі күн электр станциясы іске қосылды.
| Атауы | Қуаттылығы | Іске қосылған жыл | Аудан |
| ГЭС «Рысжан» | 2 МВт | 2014 | Сарыағаш |
| ГЭС «Манкент» | 2,5 МВт | 2017 | Сайрам |
| ГЭС «Достық» | 1 МВт | 2017 | Қазғұрт |
| ГЭС «Кеңес» | 2,5 МВт | 2019 | Төлеби |
| KЭС «Ақбай» | 1 МВт | 2015 | Сайрам |
| KЭС «Жылға» | 20 МВт | 2019 | Сарыағаш |
Облыста жалпы қуаты 117 МВт болатын бес күн электр стансасын салу жоспарлануда және Бәйдібек ауданы мен Түркістан қаласының маңында қуаты 100 МВт жел электр станциясын салу мүмкіндігі қарастырылуда.
Аймақтың ауасы, әсіресе, көліктердің шығарындыларымен қатты ластанған. Бұл мәселені шешу үшін жергілікті атқарушы органдар елді мекендерді газдандыру, қоғамдық көліктерді газға көшіру, электр және жылу энергиясының баламалы көздерін енгізу жұмыстарын жүргізуде.
Соңғы 15–20 жылда су деңгейі 7–8 метрге төмендеген Созақ ауданындағы Қызылкөл көлі облыстың экологиялық проблемасы болып табылады. Мәселені шешу үшін көлге дренаждық жүйе салып, көл суын тиімді пайдалану шараларын әзірлеу қажет. БҰҰ Даму бағдарламасы аясында гранттарды тарта отырып, көлді қалпына келтіру шараларын жүзеге асыру жоспарлануда.
2020 жылы облыс қалаларында орталықтандырылған кәріз жүйесімен қамтамасыз ету 30,7 пайызды, ауылдарда 9,2 пайызды құрады. Мәселені шешу үшін Арыс, Сарыағаш, Ленгер, Абай, Темірлан, Қазығұрт, Шолаққорған, Мырзакент қалаларында жаңа тазарту имараттары мен кәріз желілерін салу жоспарлануда.